Περιοδοντίτιδα
Περιοδοντίτιδα είναι η φλεγμονή των ιστών που στηρίζουν τα δόντια δηλαδή του οστού, των ούλων και του συνδετικού ιστού μεταξύ ούλων και οστού . Αρχίζει με την εμφάνιση της ουλίτιδας (κακοσμία και αιμορραγία των ούλων) και αν δεν θεραπευτεί σε αυτό το στάδιο εξελίσσεται και τα δόντια χαλαρώνουν και αποκτούν κινητικότητα η οποία επιδεινώνεται με το πέρασμα του χρόνου και τελικά έχουμε την απώλειά τους. Είναι μια ''κρυφή '' νόσος η οποία αφορά όλες τις ηλικίες, οφείλεται σε συγκεκριμένα μικρόβια, τα 3/4 των ασθενών διεθνώς υποφέρουν από αυτή τη νόσο και είναι μεταδοτική.
– Ποιοί παράγοντες βοηθούν στην εμφάνιση της περιοδοντικής νόσου;
Η συσσώρευση της μικροβιακής πλάκας στα δόντια ειναι αποτέλεσμα κακής στοματικής υγιεινής και ειναι ο κυριότερος παράγοντας έναρξης και εξέλιξης της περιοδοντίτιδας .Η επίδραση του μεταβολισμού των παθογόνων μικροβίων της οδοντικής πλάκας ειναι καταστρεπτική στους στηρικτικούς ιστούς των δοντιών (ούλα , συνδετικός ιστός , οστό των γνάθων ).Επισης επηρεάζει και η γενική υγεία του ασθενούς π.χ. σάκχαρωδης διαβητης , ορισμένα φάρμακα, οι διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, η εγκυμοσύνη, η κληρονομικότητα(γονίδια) , η ηλικία .
Άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες ειναι οι ορμονικές αλλαγές , η κακή διατροφή, η κατάχρηση ουσιών , οι κακότεχνες οδοντιατρικές αποκαταστάσεις, οι τερηδόνες δοντιών κοντά στα ούλα .
Σημαντικοί επιβαρυντικοί παρά γοντες ειναι το στρες ,ο βρουξισμός(τρίξιμο δοντιών), οι ανωμαλίες σύγκλεισης ,οι ορθοδοντικές ανωμαλίες (στραβά δόντια) .
Σε ασθενείς υψηλού κινδύνου κάθε περιοδοντική φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη στις βαλβίδες της καρδιάς (ενδοκαρδίτιδα) λόγω των μικροβίων που συγκεντρώνονται στα τοιχώματα. Το ιδιο μπορεί να συμβεί και σε ασθενείς με επιβαρυμένο αμυντικό σύστημα όπως: ανοσοκατεσταλμένα άτομα, με νεφρική νόσο σε αιμοκάθαρση, με αυτοάνοσα νοσήματα που παίρνουν κορτιζόνη. Ακόμη υπάρχει μια σχέση αλληλεπίδρασης σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Ο διαβήτης είναι ένας παράγοντας επιβαρυντικός για την περιοδοντίτιδα και εάν δεν θεραπεύεται η περιοδοντίτιδα, ο διαβήτης επιβαρύνεται. Ακομη σε περίοδο εγκυμοσύνης υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να γεννηθεί πρόωρο ή λιποβαρές νεογνό αν οι έγκυες που πάσχουν από τη νόσο δεν κάνουν θεραπεία.
–Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας ;
Η ουλίτιδα είναι φλεγμονή των ούλων με ήπιο πόνο που συνοδεύεται απο αίσθημα ''φαγούρας'', έντονη ερυθρότητα και ούλα που αιμορραγούν χωρίς να έχουν γίνει περαιτέρω βλάβες . Μετά τον καθαρισμό σε οδοντίατρο χρειάζεται μεθοδικός καθαρισμός απο τον ασθενή και σε 28 ημέρες τα ούλα είναι υγιή .Οι μέθοδοι καθαρισμού διδάσκονται απο τον περιοδοντολόγο στον ασθενή , επαναλαμβάνονται και ελέγχονται απο τον γιατρό σε κάθε επίσκεψη κατά την διάρκεια της θεραπείας . .Όταν όμως η ουλίτιδα γίνει χρόνια κατάσταση στον ασθενή τα μικρόβια ισχυροποιούνται και δημιουργούνται βλάβες εκτός από τα ούλα και στον συνδετικό ιστό κάτω από τα ούλα και στο οστό των γνάθων. Έτσι ξεκινάει μια κατάσταση που λέγεται περιοδοντίτιδα .
Η διαφοροποίηση στηρίζεται στην κλινική εξέταση και στην εργαστηριακή εξέταση ( πανοραμική ακτινογραφία ) απο ειδικό περιοδοντολόγο .
Η εκτίμηση της έκτασης της νόσου αλλά και της πρόγνωσης , της θεραπείας , της παρακολούθησης αλλά και του εξαμηνιαίου επανελέγχου γίνεται από εξειδικευμένο χειρ. οδοντίατρο - περιοδοντολόγο .
Το πιο σημαντικό στην σύγχρονη εποχή μας ειναι ενα όμορφο χαμόγελο που βασίζεται σε υγιή ούλα και δόντια με αρμονία και καλαισθησία .Και αυτό στις μέρες μας μπορεί να γίνει πραγματικότητα .
–Πως θα καταλάβω οτι πάσχω από περιοδοντίτιδα ;
- Πρησμένα ούλα έντονα κόκκινα που αιμορραγούν
- Ούλα που υποχωρούν προς τα κάτω ( υφίζηση ούλων ) .
- Κακή αναπνοή
- Κακή γεύση στο στόμα , κινητικότητα δοντιών
- Αλλαγή στο τρόπο που δαγκώνετε , ευαίσθητα δόντια
- Ούλα που πονούν όταν τα αγγίζετε και τα νιώθετε τρυφερά στην πίεση .
- Νέα κενά που δημιουργούνται μεταξύ των δοντιών.
- Νέα θέση κάποιων δοντιών .
- Αυτόματη αιμορραγία και πυοροή.
- Ευαισθησία στη μάσηση και στα παγωμένα .
Η περιοδοντίτιδα αποτελεί την συνηθέστερη αιτία απώλειας δοντιών και διακρίνεται σε αρχόμενη , μέση και προχωρημένη και ανάλογα με την έκτασή της σε εντοπισμένη και γενικευμένη .
Η συχνότητα εμφάνισης της είναι πολύ υψηλή σε ηλικίες άνω των 45 ετών . Όμως πολλές φορές εμφανίζεται εφηβική και νεανική περιοδοντίτιδα που είναι εξαιρετικά επιθετική .
– Μπορεί να προληφθεί η περιοδοντική νόσος ;
Η καλή στοματική υγιεινή μετά από κάθε γεύμα με μέτρια οδοντόβουρτσα , ανάλογης διαμέτρου μεσοδόντια βουρτσάκια και στοματοδιαλύματα ειναι απο τους πιο σημαντικούς παράγοντες πρόληψης .Η διακοπή ή και η μείωση του καπνίσματος ειναι ο δεύτερος πιο σημαντικός παράγοντας πρόληψης
Επίσης πρέπει να ακολουθούμε διατροφή με λίγα σάκχαρα .και πολλές φυτικές ίνες .Έτσι αντικαθιστούμε τα γλυκά με σκληρά φρούτα (π.χ.μήλα).
Το βούρτσισμα πριν τον βραδινό ύπνο ειναι το πιο σημαντικό .
Τακτικός καθαρισμός στον οδοντίατρο ή σε περιοδοντολόγο σε περίπτωση περιοδοντίτιδας κάθε 6 μήνες με υπερήχους ή και διοδικά λέιζερ αλλά και ακτινογραφικός έλεγχος(πανοραμική ακτινογαφία κάθε χρόνο ) πρέπει να αποτελεί υπόθεση ρουτίνας στη σημερινή εποχή .
– Θεραπεύεται η περιοδοντική νόσος ;
Ναι θεραπεύεται . Οι κύριες μέθοδοι θεραπείας κατατάσσονται σε 2 κατηγορίες: στη συντηρητική και στη χειρουργική. Η συντηρητική μέθοδος αφορά στην απομάκρυνση της φλεγμονής με αποτρύγωση ,ριζική απόξεση σε συνδυασμό με την χρήση διοδικών λέιζερ και ένα νέο πρόγραμμα στοματικής υγιεινής για το συγκεκριμένο ασθενή απο εξειδικευμένο περιοδοντολόγο . Σε πιο προχωρημένο στάδιο όταν η συντηρητική θεραπεία δεν αποδώσει χρειάζεται μικρή τοπική χειρουργική επέμβαση με τοπική αναισθησία η οποια ειναι ανώδυνη και ο ασθενής μποοεί να επιστρέψει στα καθηκοντά του .Ενίοτε τοπικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόσχευμα οστού και συνδετικού ιστού όταν το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και οι συνήθειές του το επιτρέπουν .
– Η περιοδοντίτιδα συνδέεται με άλλες νόσους της γενικής υγείας ;
Η περιοδοντίτιδα συνδέεται με αυξημένους δείκτες φλεγμονής στο σώμα, παράγοντας που αυξάνει τις πιθανότητες βλάβηςστα αιμοφόρα αγγεία ή καθιστά τις πλάκες χοληστερόλης ασταθείς . Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας αρτηριοπάθειας και εμφράγματος ή μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές σε άλλα όργανα οπως ενα εγκεφαλικό επεισόδιο ή βλάβες στα νεφρά και το έντερο .
Εξάπλωση της βακτηριακής λοίμωξης απο την στοματική κοιλότητα στις βαλβίδες της καρδιάς τους προκαλεί βλάβες και οδηγεί σε ενδοκαρδίτιδα .
Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως υπάρχει σχέση μεταξύ οστεοπενίας / οστεοπόρωσης και έναρξης καθώς και εξέλιξης της περιοδοντικής νόσου με διαφορετικού βαθμού καταστροφής των οστών των γνάθων .
–Σύντομα Επιδημιολογικά στοιχεία
- Στο σύνολο του πληθυσμού 3 στους 4 θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους ουλίτιδα και απο αυτούς κάποιο ποσοστό θα εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα .
- 30% του πληθυσμού ειναι γενετικά ευαίσθητοι στην περιοδοντίτιδα .
- Οι καπνιστές εμφανίζουν κατά 5 - 20 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης περιοδοντίτιδας .
- 50 - 70%των περιπτώσεων με τη νόσο εμφανιζεται σε χρήστες καπνού .
- Όσοι πάσχουν από περιοδοντίτιδα (4 στους 10 Έλληνες) κινδυνεύουν από 2 έως 7 φορές περισσότερο να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα, μάλιστα η επίπτωση της νόσου είναι μεγαλύτερη στα νεότερα άτομα.
Η πρόληψη αποτελεί πάντα την καλύτερη θεραπεία